Heart2Heart

Prawo a moralność

(Od tego miejsca następują wyjątki ze wspomnianego na wstępie wcześniejszego artykułu tego samego autora.)
    Pamiętam jak to było zaledwie sześćdziesiąt lat temu. Dzieci otrzymywały dobre moralne wychowanie w domu, moralność panowała w szkole i na uczelni, jak również w miejscu pracy. Można powiedzieć, że w ogólności mieliśmy moralną atmosferę. Dzięki temu, gdy młodzi ludzie spotykali się, przynosili ze sobą swoje indywidualne moralne zbroje zahartowane w domu i w szkole. Tak więc, młodzież nie miała trudności w trzymaniu się moralnej drogi. Dziś wszystko to w większym lub mniejszym stopniu zanikło, za co odpowiadają dwa główne czynniki. Po pierwsze, rodzice nie mają czasu dla swoich dzieci, podczas gdy nauczyciele nie mogą poświęcić dość czas na rozwijanie charakteru. Po drugie, mamy do czynienia ze zgubnym oddziaływaniem środków masowego przekazu podsycanym przez potęgę pieniądza. Wynikiem jest to, że wielkie liczby nawet dobrych ludzi zaczęły myśleć, że satja i dharma (prawda i prawość) już się nie sprawdzają.
    Dzisiaj bardzo wielu tzw. intelektualistów zrzekło się swojej moralnej odpowiedzialności i milczy na temat wszelkich spraw związanych z wykroczeniami moralnymi, w obliczu których powinni zdecydowanie protestować. Faktycznie wielu z nich dało się omamić opiniami promowanymi przez wpływowych ludzi związanych z mediami.
    W tym miejscu chciałbym wspomnieć zdarzenie sprzed wielu lat. Był marzec i Swami przebywał wtedy w Brindawanie. Ja tam wówczas uczyłem. Pewnego wieczora po bhadźanach, w czasie zwykłego spotkania w 'Trayee', Swami rozpoczął swoim typowym pytaniem: „Emi samaćaram (co nowego)?” Ktoś ze starszych powiedział: „Swami, dziś rano zdarzyło się coś ekscytującego. Z kosmodromu Sriharkota z powodzeniem wystrzelono rakietę z satelitą biegunowym (PSLV). ” Swami na to: „Tak? Co ten statek będzie robił? ” Owa osoba odrzekła: „Swami, PSLV umieścił na orbicie satelitę z aparaturą do zdalnego monitorowania. Satelita może zdalnie wykrywać pożary lasów, mierzyć urbanizację, deforestację itd.” Tu dżentelmen ten wytrajkotał długą listę, lecz na Swamim nie zrobiło to widocznego wrażenia. Po chwili spytał: „Czy nauka nie dokonała już wielkich postępów?” „Tak, Swami.” „W takim razie, dlaczego najpierw nie wykorzystać owoców tego rozwoju dla dobra ludzkości, zanim wyda się więcej pieniędzy na badania?”
    Jest to naprawdę celna uwaga, daleka od trywializmu. Żeby to uwydatnić, zwrócę uwagę na to, co się stało z telewizją w tym kraju. Kiedy w latach siedemdziesiątych była po raz pierwszy wprowadzana, twierdzono, że będzie używana przede wszystkim dla celów edukacyjnych i w umiarkowanym stopniu dla rozrywki. Telewizja jest potężnym środkiem i gdyby została zaprzęgnięta do kształcenia, mogłaby zdziałać cuda. Niestety, bardzo szybko została przejęta na robienie pieniędzy, prawie bez ograniczeń. Skutki wszyscy widzimy. W rzeczy samej, Swami nazywa telewizję telewiszam; wiszam znaczy trucizna! Oskarżenie kryjące się w tej grze słów jest naprawdę mocne.
    Co więc począć? Na szczęście istnieje rada i, rzecz jasna, przychodzi od samego Swamiego. Odpowiedź padła jeszcze w 1968 r., gdy Baba przebywał w Bombaju. Podczas tego pobytu został zaproszony na Bharatiya Vidya Bhavan, Uniwersytet Kultury w tym mieście. Na spotkanie przyszła grupa uczonych i intelektualistów, a jeden z nich spytał: „Czy Indie powinny stać się krajem nuklearnym, czy nie?” Nawiasem mówiąc, działo się to na sześć lat przed pierwszym indyjskim testem urządzenia opartego na energii jądrowej. W odpowiedzi Swami najpierw zwrócił uwagę na braci Pandawów. Powiedział, że chociaż Bhima był niezrównany w sile a Ardźuna przodował w strzelaniu z łuku, obaj dawali pierwszeństwo starszemu bratu Dharmadźy. Działo się tak dlatego, że Dharmadźa zawsze trzymał się dharmy. Dalej Baba mówił: „W dzisiejszym świecie Ameryka jest niczym Ardźuna, a Rosja niczym Bhima. Indie muszą być podobne Dharmadźy. W praktyce Indie muszą wzmocnić raczej swój moralny kręgosłup, a nie wojskową potęgę.” Ciekawe, że wcześniej dokładnie o tym samym marzył Swami Wiwekananda — także chciał, by Indie stały się Moralnym Liderem świata.
    Przesłanie jest gromkie i klarowne: musimy uczynić wszystko co możliwe, by powrócić do moralnego stylu życia. Nie ma powodu, by do tego powrotu podchodzić z onieśmieleniem. Wystarczy mieć przekonanie w Moc Moralności. Jest to moc Boga, a w całym wszechświecie nie ma innej mocy, która mogłaby do niej choćby się zbliżyć; lecz musimy w to mocno wierzyć. Jeśli uwierzą w to rodzice i nauczyciele, wówczas będzie można osiągnąć rzeczy, które teraz zdają się niemożliwe.
    Nie trzeba obawiać się, że powrót do moralnego stylu życia oznacza wycofanie się z nowoczesności. Byłoby to całkowicie błędne podejście. Wystarczy po prostu dobrze przyjrzeć się szkołom Swamiego. Wszystkie placówki oświatowe założone przez Bhagawana Babę skutecznie połączyły edukację z educare, we właściwych proporcjach dając wykształcenie pozwalające na zapewnienie środków do życia i wykształcenie na samo życie.

(Za Heart To Heart — Radio Sai Listener's Journal, 15 grudzień 2003)
    Zdarzyło się to dawno temu. Byłem wtedy tylko lekarzem.
    Zaraz jak wszedłem do Szpitala Pamięci Matki Teresy przywitał mnie zapach środków dezynfekcyjnych. Mój umysł wypełnił znajomy widok krzątających się przy codziennych obowiązkach pielęgniarek i chłopców pokojowych oraz chorych ludzi cierpliwie oczekujących na swoją kolej do lekarza. Dzień pracy otwarły bolesne krzyki jakiegoś pacjenta w którymś z pokoi.
    Przez te sześć miesięcy zatrudnienia w szpitalu przywykłem do wszystkich tych zapachów, widoków i głosów. Wydawały mi się teraz normalne. Już mi nie przeszkadzały tak, jak na początku. Jednak była jedna rzecz, do której nie przywykłem przez owe sześć miesięcy. Był nią obraz Matki Teresy, który wisiał na ścianie naprzeciwko wejścia do szpitala. Matka uśmiechała się z niego do wszystkich przychodzących do szpitala. Ale było w tym zdjęciu coś więcej niż sam tylko uśmiech na pomarszczonej twarzy. Być może to w jej oczach było coś niezwykłego. Z pewnością w tych oczach coś było. Czy to były łzy? Nie, raczej nie. A może były, gdyż bił z nich smutek... Tego uczucia nie potrafię wyrazić słowami. Tyle tylko, że czułem się nieswojo. Nie mogłem jednak ich uniknąć. Zawsze kiedy wstępowałem do szpitala wzrok mój mimowolnie padał na obramowany obraz a nasze oczy spotykały się. I wtedy ogarniało mnie to uczucie; tak, chyba wstydu. Być może to tylko imaginacja. Jednak te oczy ciągle mnie prześladowały — przez całe te sześć miesięcy.
    Nie było inaczej także tego rana. Przyszedłem do szpitala i jak tylko wszedłem, zobaczyłem ten obraz. Otrząsnąłem się z tego nieprzyjemnego odczucia i poszedłem do swojego gabinetu. Założyłem biały fartuch, zawiesiłem na szyi stetoskop i udałem się na obchód.
    Wykonałem swoje zwykłe czynności — odwiedzenie pacjentów, sprawdzenie ich postępów, przekazanie pielęgniarkom poleceń, pocieszanie pacjentów, rozmowa z rodzinami chorych — i wróciłem do gabinetu. Miałem jeszcze troszkę roboty papierkowej po czym na resztę dnia przeszedłem do oddziału dla pacjentów opuszczających szpital.
    Kończąc pracę byłem już nieco zmęczony. Gdy zbierałem się do wyjścia do domu, w drzwiach mojego gabinetu pojawił się chłopiec pokojowy z kopertą. Wewnątrz znajdował się czek za usługi jakie świadczyłem na rzecz szpitala w ciągu miesiąca. Z tą kopertą w ręce wyszedłem ze szpitala. Gdy wychodziłem, miałem uczucie, że tamte oczy z obrazu patrzą na moje plecy.
    Jadąc samochodem do domu rozmyślałem o swoim życiu. Od dziecka pragnąłem służyć społeczeństwu. Pracowałem więc ciężko i pokonałem wiele przeszkód, by zostać lekarzem. Osiągnąłem cel swoich marzeń, gdyż uznałem, że nie ma lepszego sposobu służenia społeczeństwu niż leczenie chorych. Dobrze sobie radziłem jako lekarz. Pomogłem wielu ludziom a przy tym udawało mi się zapewniać szczęście w domu. Czegóż więcej można chcieć?
    A jednak czegoś mi brakowało w życiu. Nie potrafiłem wskazać, co to było. W głębi serca czułem jednak, że nie byłem w pełni szczęśliwy.
    Gdy wjechałem na autostradę, usłyszałem czyjś krzyk. Nieco dalej zobaczyłem grupę stojących ludzi i kobietę biegającą tam i z powrotem wzdłuż drogi i wołającą coś w kierunku każdego przejeżdżającego auta. Kiedy zwolniłem, ona podbiegła do otwartego okna w moim samochodzie. Była to jakaś biedna kobieta, być może żebraczka. Nosiła na sobie brudne i zniszczone sari. Włosy przesłaniały jej załzawione oczy oraz umorusaną i mokrą od łez twarz.
    Gdy podeszła, słyszałem, że coś wykrzykuje, ale nic z tego nie zrozumiałem. Pokazywała na grupkę ludzi stojących nieopodal. W gasnącym świetle dostrzegłem ciało młodego chłopca leżące przy drodze obok gapiów. Gdy podjechałem bliżej, zobaczyłem, że ciało chłopca jest skąpane we krwi. Domyśliłem się, że jakiś szybki pojazd potrącił chłopca, a sprawca odjechał w pośpiechu zostawiając biedną ofiarę na pewną śmierć. Stojący w koło ludzie byli biedakami, co nie byli w stanie nic poradzić, zaś ci, co mogliby, byli zbyt zajęci. O ratowanie dziecka błagała mnie jego biedna matka.
    Przyjrzałem się chłopcu, który bardzo cierpiał. Prawdopodobnie miał połamane kości i wewnętrzny krwotok. Pojąłem, że jego stan jest krytyczny. Gdyby nie otrzymał natychmiastowej pomocy medycznej, zmarłby tutaj przy drodze z bezradnie patrzącą matką. Rozumiałem rozpacz biednej kobiety bijącej się rękami po piersi i głowie.
    Wiedziałem, że żaden szpital od razu nie przyjmie tego przypadku, gdyż chłopiec znajdował się w bardzo krytycznym stanie. Wiązałoby się to także z policją. Wiedziałem też, że jeśli chłopcu nie udzieli się pomocy, umrze na pewno. Ciągle jeszcze nie wiem, co sprawiło, że to zrobiłem, ale w kilka minut jechałem już z powrotem do mojego szpitala z chłopcem i jego matką na tylnym siedzeniu.
    Gdy dojechałem do szpitala, pielęgniarka i lekarz dyżurny byli zszokowani stanem chłopca. Kiedy tak stali oniemiali, powiedziałem do lekarza: „Przyjmijcie go.” „Proszę pana” — wymamrotał lekarz. Spojrzał na chłopca, a potem na mnie i powiada: „Nie sądzę, by było to właściwe.” Popatrzyłem mu prosto w oczy, a wewnątrz mnie narastał gniew. „Proszę mi podać choćby jeden dobry powód.” Unikając mojego wzroku powiedział: „Proszę pana, ten chłopiec umrze i ...” „Obowiązkiem lekarza jest nie dopuścić do tego” — powiedziałem jeszcze bardziej gniewnie niż poprzednio. Teraz odezwała się pielęgniarka: „Ale kto, proszę pana, zapłaci za usługę?” Ostro odpowiedziałem jej: „Ja. Przyjmijcie go. Natychmiast!”
    W tej sytuacji nie mieli nic już do powiedzenia. W milczeniu wykonali moje polecenia.
    Chłopcem zająłem się osobiście. Po udzieleniu pierwszej pomocy i podaniu mu krwi przeprowadziłem niezbędne testy. Wszystko to zajęło mnóstwo czasu. Było już grubo po północy, gdy zaaplikowałem chłopcu pewne lekarstwa i uśpiliśmy go. Minęło kilka godzin, ale nie czułem zmęczenia. W rzeczy samej byłem szczęśliwy widząc chłopca spokojnie śpiącego.
    Miałem właśnie opuścić pokój chłopca, gdy podeszła jego matka. Coś mówiła. Ciągle jeszcze miała łzy w oczach. Z pomocą gestów powiedziałem jej, że jej syn już dobrze się czuje i nie grozi mu niebezpieczeństwo. Powiedziałem, by nie hałasowała, gdyż chłopiec śpi. Przestała płakać i otarła łzy. Gestykulując poinformowałem ją, że za kilka dni będzie mogła zabrać go do domu. Ale ona nie patrzyła na mnie. Patrzyła na syna ocierając twarz rąbkiem brudnego sari. Gdy odchodziłem, spojrzała na mnie i uśmiechnęła się. Coś w tym uśmiechu było. Nie mogłem tego zrozumieć. Był nieopisanie piękny... Udało mi się jakoś odwzajemnić uśmiech. Odchodząc jeszcze raz się obejrzałem za siebie. Chłopiec spał a matka, stojąca teraz przy drzwiach jego pokoju, tęsknie mu się przyglądała.
    Przy wyjściu z budynku życzyłem pielęgniarce dobrej nocy. Chciała coś powiedzieć. Czekałem. „Proszę pana ...” — szukała słów. „Proszę pana, doktor prosił, abym powiedziała panu o rachunku ...”
    Bez słowa wyszedłem do samochodu, wziąłem kopertę, którą otrzymałem wcześniej, wróciłem i wręczyłem ją pielęgniarce. Patrzyła na kopertę. „Proszę z tego pobrać całą sumę kosztów leczenia.” Spojrzała na mnie z wyrzutami sumienia w oczach. „Proszę pana!” — powiedziała. W odpowiedzi uśmiechnąłem się, odwróciłem i odszedłem. Coś kazało mi jeszcze raz spojrzeć wstecz. Mój wzrok padł na obraz Matki Teresy. Na twarzy miała wyraźny uśmiech. Ale łzy też tam były. Jednak ten uśmiech ... Był nieopisanie piękny.
    Ten wieczór zmienił moje życie. Odtąd nie mogłem być już 'tylko' lekarzem.
    Dziś staram się być jak Matka Teresa.

Urodzony z zębami

— N. Kasturi

 
    Zacznę od historyjki, opowiadania o pewnym drzewie. Ten gatunek drzewa uważa się za największy i najwyższy wśród królestwa roślin. Nazywa się sekwoją. Rośnie ono w niektórych miejscach na obszarze Ameryki Północnej, a wyrasta na wysokość przekraczającą 90 metrów. Osiąga olbrzymie rozmiary w obwodzie i daje niesłychanie mocne drewno. Łyko sekwoi zawiera pewną substancję, nazywaną taniną, która nadaje drzewu czerwoną barwę. Sprawia też, że jest ono odporne na ogień. Drzewo to jest jak każde z nas w młodości — silne i niezachwiane. Co jednak jest powodem upadku sekwoi? Rośnie ona wyżej i wyżej. Później przewraca się, gdyż nie może utrzymać własnego ciężaru. Dlaczego? Drzewo to płytko zapuszcza swoje korzenie.
    Niezależnie od tego kim jesteśmy w życiu, niezależnie jak silni i młodzi, jeśli nasze korzenie nie sięgają głęboko, upadniemy. Dziś rano nasz Pan powiedział, że młodość jest fundamentem życia. Jeśli ten fundament nie jest dostatecznie mocny, jeśli nie sięga dostatecznie głęboko, budowla naszego życia zawali się przy nawet niewielkim trzęsieniu ziemi.
    Na czym powinniśmy osadzić ten fundament naszego życia? Na ogół jako tę podstawę postrzegamy wykształcenie. Myślimy, że edukacja da nam wiedzę, mądrość i inteligencję, które zapewnią życiową siłę. Gdy byliśmy w szkole podstawowej Swamiego, pewnego dnia On przyszedł do nas i powiedział:
    — Chłopcy! Wykształcenie, po które przyszliście tutaj, jest jak potrawa idli a wszystko, czego Ja was uczę, jest jak ćatni (sos lub przyprawa).
    Jeden z chłopców zauważył:
    — Swami, idli jest głównym daniem a ćatni tylko dodatkiem. Twoja Miłość, Twoje nauki są więc jak idli, a świeckie wykształcenie — jak ćatni.
    — O! Nie! — zaoponował Swami.
    — Swami — upierał się chłopiec — Ty jesteś dla nas ważniejszy. Jesteś jak idli, a świat jest jak ćatni.
    Po pewnym czasie Swami uśmiechając się popatrzył na nas i powiedział:
    — Zauważcie, że bez ćatni idli jest mdłe, bez smaku i bezużyteczne.
    Bez Miłości Swamiego, bez Jego nauk, bez Swamiego w naszym życiu, nasze życie jest nijakie i bezużyteczne. Zadajmy sobie pytanie: 'Czym byłoby nasze życie bez Swamiego?' Nasze korzenie sięgałyby tak płytko jak korzenie sekwoi. Każdy wietrzyk przewróci nas, nawet niewielki podmuch powali nas na ziemię.
    W naszym życiu, w tym wieku, zawsze szukamy skrawka dobrej ziemi, gdzie możemy zapuścić korzenie, szukamy centrum naszego życia. Młodzież na zewnątrz często wybiera złe centrum swojego życia.
    Proponuję wam małe ćwiczenie. Zamknijcie oczy i pomyślcie, co to jest, co wami codziennie kieruje? Kim jest ta osoba, która wpływa na każdy wasz czyn? Czy nasi rodzice są centrum naszego życia? Czy są nim nasi przyjaciele? Proszę pamiętać, że jedynym naszym przyjacielem jest Bóg. Innymi słowy, co powinno stanowić centrum naszego życia? Potrzebujemy najmocniejszego centrum. Potrzebujemy Sai jako centrum naszego życia.
    Drodzy bracia i siostry, mamy wielkie szczęście. Na tej ziemi jesteśmy pokoleniem, które posiada błogosławieństwo niezwykle rzadkiej możliwości. Kiedy Awatar był tak łatwo dostępny milionom, szczególnie ludziom takim jak my? Jeśli przyjmiemy Go sobie na centrum życia, nasze życie nabierze jakiejś wartości.
    Pewnego dnia w Kodaikanal Swami spytał mnie:
    — Czy jesteś gotów zrobić cokolwiek ci każę?
    — Tak, Swami, jestem gotów — odpowiedziałem.
    — Dobrze. Jesteś pewien? — z uśmiechem dopytywał się Swami.
    — Tak, Swami. Zrobię cokolwiek powiesz.
    — Zatem idź na taras i skocz na dół — polecił Pan.
    Byłem oszołomiony. Swami kazał mi zrobić coś, czego nigdy przy zdrowych zmysłach sam nie zrobiłbym. Popatrzyłem Swamiemu w oczy. Dałem Mu słowo, musiałem więc zrobić cokolwiek mi rozkazał. Wstałem i rzuciłem się w kierunku schodów. Ale zanim do nich dobiegłem, Swami chwycił mnie w ramiona. Popatrzył na mnie i rzekł:
    — Bangaru (złotko), nigdy nie każę ci zrobić czegoś takiego. Nawet jeśli skoczysz, zanim dolecisz do ziemi, przyjdę by chwycić cię w ramiona.
    Drodzy bracia i siostry, potrzebujemy centrum, które nas nigdy nie zawiedzie. Potrzebujemy centrum, którego my nigdy nie porzucimy. Tamto wydarzenie miało dalszy ciąg. Następnego dnia podawaliśmy posiłki na śniadanie w jadalni. Tego dnia na śniadanie był ryż brindźal. Swami podszedł do mnie z tajemniczym uśmiechem na twarzy i spytał:
    — Czy jesteś gotów zrobić cokolwiek powiem?
    Tym razem milczałem. Nie miałem odwagi odezwać się.
    — Nie każę ci skakać z tarasu; zrobisz wszystko, co ci każę?
    — Swami, zrobię — powiedziałem.
    Zdarzenie z poprzedniego dnia dodało mi wiary.
    Swami popatrzył na mnie, wskazał na stojące wiadro z ryżem brindźal i rzekł:
    — Usiądź i zjedz całe wiadro tego ryżu.
    Brindźal z pewnością nie należał do moich ulubionych warzyw. Patrzyłem błagalnie na Swamiego, a On się uśmiechał. Wszyscy w koło serdecznie się śmiali. Potem przestał się uśmiechać. Do mojego śniadania dodawano ćatni, gdy On powiedział:
    — Bangaru, jeśli chcesz uszczęśliwić Swamiego, nie musisz skakać z tarasu ani jeść wiader ryżu. Nic wielkiego nie musisz robić. Po prostu bądź dobry... Bądź tylko dobry... Tylko tego od ciebie chcę.
    Gdy mamy takie centrum, co tak mocno nas trzyma, co inspiruje w nas tyle dobroci i pobożności, czy potrzebujemy prosić jeszcze o cokolwiek?
    Wierzymy w prawo karmy i doktrynę odrodzeń. Wcześniej byliśmy tu już wielokrotnie. Zmarnowaliśmy wszystkie nasze poprzednie życia, dlatego znów tu jesteśmy. Teraz mamy okazję żyć inaczej. W poprzednich urodzeniach mogliśmy mieć inne centra życia — pieniądze, władzę czy coś innego w tym rodzaju. Ale otrzymaliśmy ponownie szansę, szansę właściwego życia. Tym razem Bóg jest tu z nami, by uczyć nas jak żyć. Czy z naszej strony nie jest roztropne przyjść do Niego, przyjąć Go na centrum życia i sprawić, że będzie to nasze ostatnie wcielenie spędzone do końca chwalebnie na Jego pracy, czerpiąc z Jego nauk, żyjąc dla Niego i czyniąc z naszego życia przesłanie Sai?
    Mamy okazję. Pan daje nam siebie w prezencie. Stoi z otwartymi ramionami i mówi: ‘Chodźcie, moje dzieci. Zostańcie częścią Mojej Misji. Odmieńcie swoje życie.’ Cokolwiek zrobimy w Jego Imieniu, będzie dla nas a nasze życie stanie się bardziej wartościowe.
    Uczyńcie z Sai centrum waszego życia. Wszyscy przyszliśmy tutaj w określonym celu a nasz Pan jest gotów oddać nam siebie. Skorzystajmy z tej okazji, ukształtujmy nasze życie w coś, z czego Bóg będzie dumny.

Dźej Sai Ram

Ramani Sambhara
Atlanta, Georgia, USA